نقش برنامه‌های تلویزیونی در تربیت شنیداری مردم
مبلغ/ یک آهنگساز و مدرس دانشگاه معتقد است : نقش رادیو و تلویزیون کشور در ارائه و معرفی بهترین و ناب‌ترین موسیقی‌های فلات ایران یعنی موسیقی تمام اقوام ایرانی می تواند بسیار مهم و شاخص باشد.
به گزارش «مبلغ» به نقل از ایرناپلاس، رضا مهدوی سردبیر برنامه‌های موسیقایی رادیو و تلویزیون، از نقش مهم تلویزیون در ارائه و معرفی بهترین و ناب‌ترین موسیقی‌های ایرانی می‌گوید. این مدرس در ادامه با اشاره به برنامه موسیقایی «سُرنا» آن را سرآغاری برای شبکه‌ها و برنامه‌های دیگر می‌داند.
تولید و پخش برنامه‌های موسیقی محور از رسانه ملی چه تاثیراتی بر گرایش مردم به سمت موسیقی ارزشمند ایرانی دارد؟
رادیو و تلویزیون کشور در ارائه و معرفی بهترین و ناب‌ترین موسیقی‌های ایران یعنی موسیقی تمام اقوام ایرانی می‌تواند نقش به سزایی داشته باشد. شنیدن این موسیقی‌ها که برگرفته از آیین‌های دینی، ملی، مذهبی و شامل نغمه‌هایی در سوگ و سور است از طریق رسانه‌هایی مانند رادیو و تلویزیون که فراگیرند می‌تواند برای تربیت شنیداری مردم بسیار موثر واقع شود.
این تاثیرگذاری تنها مختص افراد علاقه‌مند به موسیقی نیست حتی آنهایی که علاقه خاصی هم ندارند؛ زمانی که در تاکسی، سالن‌های ورزشی و سینمایی و غیره، فروشگاه‌ها و اماکن عمومی در معرض موسیقی قرار می‌گیرند هم می توانند از آن لذت ببرند.
در این میان اگر موسیقی‌ها به درستی انتخاب شده باشد و بهترین‌های موسیقی ملی ایران که برگرفته از موسیقی‌های سنتی، دستگاهی، کلاسیک، تلفیقی و نواحی اقوام ایرانی باشد مبین این خواهد بود که در آینده نسلی خواهیم داشت که همانگونه درباره درست دیدن، درست حرف زدن و درست رفتار کردن تربیت شده‌اند، حال تشخیص می‌دهند چه چیزهایی را بشنوند و چه چیزهایی را نشنوند.
بنابراین طبیعی است که رسانه فراگیری مثل صدا و سیما می‌تواند به واسطه فضای مجازی و سیستم تلوبیون به عنوان کمک بازوهای ترویج و توسعه؛ موسیقی را به گوش تمام فارسی‌زبانان دنیا برساند. از آنجا که برنامه‌هایی که در رادیو و تلویزیون دیده و شنیده می‌شود برای مردم به هرشکل جنبه آموزشی پیدا می‌کند و گویی از فیلتر و صافی رد شده است، بنابراین به آن اعتماد می‌کنند. نکته بسیار مهم آن است که اگر صدا و سیما از آن غافل شود و نمونه‌های خوب موسیقی را پخش نکند یا کمتر پخش کند یا اینکه آثاری که خوب نیست را ارائه نماید، مردم آموزش غلط می‌بینند و فضا، خوراک و تربیت شنیداری‌شان دچار خدشه می‌شود، در چنین شرایطی است فرق صدف و خزف را نخواهند فهمید.
ممنوعیتی که تا کنون حل نشده
اخیرا یکی از داوران جشنواره موسیقی ملی جوان نسبت به عدم پوشش چنین جشنواره هایی به صدا و سیما انتقاد کرده به اعتقاد شما عملکرد صدا وسیما در این سالها در حوزه موسیقی و نمایش آن چگونه بوده است؟
گفته شده که صدا و سیما دانشگاه عمومی است، از این رو در دانشگاه باید مباحث دانشی هر رشته و هنر ارائه شود. باید در چنین رسانه‌ای الگوها و نمونه‌های درجه یک هنر و موسیقی این سرزمین دعوت شده و در خدمت سازمان صدا و سیما قرار گیرند. همچنین بودجه‌های قوی در کنار شوراهای خبرگانی قرار گیرد که بتوانند در برنامه‌سازی‌ها مشارکت کنند و زیرساخت‌های مختلف موسیقایی در نرم‌افزار و سخت‌افزار در راستای غنای هر چه بهتر کلان موسیقی کشور و ارائه آن در نوع تلویزیونی، استانداردسازی شود.
صدا و سیما درباره موسیقی کم‌کارهایی داشته و به این مساله اذعان هم دارد البته در شبکه‌های رادیویی، برنامه‌های موسیقی تخصصی بسیاری از گذشته تا کنون وجود دارد مانند: برنامه‌های «نیستان»، «چهارمضراب»، «ارغنون»، «نوت کوک» و بسیار دیگر که من هم با عناوین کارشناس، سردبیر یا برنامه‌ساز در آنها حضور داشته‌ام و در شبکه‌های فرهنگ، تهران، گفت‌وگو، جوان، نمایش و … در حال پخش هستند اما توقع و انتظار مردم عموما از تلویزیون است چون برنامه‌ها در آن دیده و شنیده می‌شود.
از سال ۱۳۹۵ تاکنون پخش برنامه‌های مستقل تخصصی موسیقایی را در شبکه چهار تلویزیون شروع کردیم و همچنان ادامه دارد و امسال هم با نام «سُرنا» تولید و در حال پخش است. این برنامه در سال‌های قبل عنوان «شب‌های موسیقی» را داشت و اتفاقا در ۲ سال گذشته در همین برنامه بارها از دبیران و مسئولان جشنواره موسیقی جوان دعوت کردیم که آنتن را به صورت زنده در اختیارشان قرار دهیم و مطالب شان را بیان کنند و سوال‌های کارشناسان را جواب دهند و از سویی، پرسش‌های جوانانی که به هر دلیلی پذیرفته نشده‌اند یا رتبه بالایی کسب نکرده‌اند و اعتراض داشته‌اند را پاسخ دهند، متاسفانه استقبال نکردند و به برنامه نیامدند.
حتی رییس انجمن موسیقی وقت هم به این دعوت وقعی ننهاد. در صورتی که خبرها را به شکل‌های مختلف پوشش می‌دادیم. اگر انتظار این است که موسیقی جوانان با سازهایشان نشان داده شود و دوربین به تالار رودکی برود و صحنه داوری و … را نمایش دهد همه اینها به سیاست کلان سازمان، شورای سیاست‌گذاری، شورای نظارت سازمان صدا و سیما برمی‌گردد که ما از آن بی‌اطلاع هستیم و به طبع نمی‌توانیم پاسخ دهیم.
سُرنا؛ آغاری برای شبکه‌ها و برنامه‌های دیگر
در برنامه «سٌرنا» که برنامه ثابت موسیقایی این شب‌های تلویزیون است، سعی شده بیشتر به چه ابعادی از موسیقی پرداخته شود تا موسیقی اصیل ایرانی و نواحی حفظ شود؟
به اعتقاد من همین برنامه تخصصی یک ساعته یکشنبه شب‌ها با عنوان «سُرنا» را به فال نیک بگیریم که با محوریت موسیقی اقوام ایرانی است.
در این برنامه کارشناسان، نوازندگان و خوانندگان را دعوت می‌کنیم و فرصت بسیار خوب و مغتنمی است تا همه فارسی‌زبانان با موسیقی قومیت‌ها و آیین‌های ملی و آیینی مختلف آشنا شوند. این برنامه دارای آیتم‌های مختلفی چون سواد موسیقی، تحلیل اخبار، تاریخ و معرفی چهره‌های نامدار در کنار دعوت از چهره‌های شاخص و جوان موسیقی کشور با معرفی آثارشان است.
این برنامه‌سازی در نوع خود قابل توجه است و می‌تواند سرآغاری برای شبکه‌ها و برنامه‌های دیگر باشد و کاستی‌ها را کاهش دهد.
البته صبح‌ها در شبکه پنج سیما حدود ۱۰ دقیقه میز موسیقی بطور زنده دارم که در آنجا هم به موضوعات متنوع پرداخته می‌شود. مدتی هم در برنامه «دست در دست» شبکه دو برنامه داشتیم که موسیقی پخش می‌شد و توضیخاتی در نوع محتوا ارائه می شد و البته مخاطبان عمومی داشت.
به هر طریق صدا و سیما دنبال مکانیزمی است که بتواند موسیقی را از مجرای صحیحش در سبد خانوارها یا به عبارتی در سبک و سیاق زندگی خانواده ایرانی بگنجاند و بتواند به صورت همه جانبه نگاه دانشگاه محوری را از این طریق به خوبی پوشش دهد و امید است نگاه‌های نظارتی سخت گیرانه در دوره جدید ریاست جمهوری تعدیل و تهدیدها به فرصت تبدیل شود.