خداوند مردم صدر اسلام را بلافاصله مواخذه نکرد! / همه سنتهای الهی وجه تمدنی دارند

به گزارش مبلغ هم اندیشی «مردم علیه پوپولیسم» به همت پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی و پژوهشگاه فرهنگ و معارف اسلامی با حضور چندین تن از اساتید حوزه و دانشگاه در روز سه شنبه ۱۰ بهمن سال جاری برگزار شد. در این هم اندیشی دکتر محسن الویری، به ارائه موضوع خود یعنی مردم در گستره آیات مکی پرداخت. گزارش سخنان دکتر محسن الویری را در ادامه می خوانید:

دکتر محسن الویری در ابتدای سخنان خود گفت: در مجموع، ۸۹ آیه مکی داریم که واژه (ناس) در آنها آمده است. محور اول آیات مربوط هست به گستره مخاطبان رسالت پیامبران که که مردم مخاطبان اصلی آن هستند.

ایشان افزود: آیات مکی مقدمه جامعه سازی هست و روح حاکم بر این آیات، دگرگون ساختن فرهنگ ها، ارزش ها، باورهای بنیادین مردم و آماده سازی آنان برای نقش آفرینی در بنا نهادن یک جامعه دینی است.

دکتر الویری  گفت : محور دوم در آیات مکی، مربوط هست به قوانین و سنت های عمومی مربوط به مردم که ۹ سنت و قانون عمومی در آيات مکی برای مردم بیان شده است. به گفته ایشان همه سنت های الهی به دلیل فراگیر بودن و محدود نبودن به یک زمان و مکان خاص، وجه تمدنی دارند مثل سنت مؤاخذه نکردن مردم به صورت سریع و بلافاصله یا عمومی بودن عذاب ها.

عضو هیئت علمی دانشگاه محور سوم آیات مکی را مربوط به جایگاه وارزش مردم و توجه دادن خداوند به جایگاه مردم دانست مثل آیه قُلْ أعُوذُ بِرَبِّ النّاس یعنی پناه می برم به پروردگار مردم.

محسن الویری گفت :محور چهارم آیات مکی مربوط هست به آیاتی که برخی ویژگی های عمومی را از مردم سلب می کند مثلا می فرماید اکثر مردم تعقل نمی کنند یا اکثر مردم ایمان نمی آورند یا اکثر مردم نمی دانند و…  . بیشترین آیات مکی درباره مردم، در این محور قرار می گیرند ‌و ۳۱ آیه از آیات مکی به همین ویژگی های سلبی مردم اشاره می کنند.

دکتر الویری گفت : محور پنجم آیات مکی، بخشی از افت ها، آسیب ها و هشدار هایی است که خداوند در این آیات برای مردم بیان کرده است مثل آیه: إنَّ اللَّهَ لَا یَظْلِمُ النَّاسَ شَیْئًا وَلَکنَّ النَّاسَ أَنفُسَهُمْ  یعنی خداوند به مردم هیچ ظلمی نمی کند بلکه خود مردم هستند که به خود ظلم می کنند. یا آیه ظَهَرَ الْفَسَادُ فِی الْبَرِّ وَالْبَحْرِ بِمَا کَسَبَتْ أَیْدِی النَّاسِ  یعنی فساد، در صحرا و دریا به خاطر کارهایی که مردم انجام داده اند آشکار شده است.

الویری افزود: محور ششم آیات مکی، مربوط به مردم در روز قیامت هست که در شش آیه به آن اشاره شده است. مثل آیه ذلِکَ یَومٌ مَّجْمُوعٌ لَّهُ النَّاسُ یعنی روزی که مردم در آن جمع می شوند.

دکتر محسن الویری در آخر گفت: اگر مردم به تربیت تمدنی نرسند، همه پیام ها و آموزه های بلند را به حاشیه می برند مانند اتفاقی که در عزاداری در دوران قاجار افتاد. به گفته وی برای شناخت مردم و جایگاه مردم، در کنار دیگر منابع، حتما نیاز به آشنایی با کلام وحی داریم و آیات قرآن نقش مرجعیت دارند و دیگر یافته ها را باید طبق این آیات سنجش کرد.