نسخه دزدیده شده قرآن در موزه لوور و گوش‌های ناشنوا

مبلغ/ یکی از قرآن‌های بسیار کهن کوفی به شمارۀ ۵۴۸ در موزۀ ملی پارس شیراز در یک سرقت مسلحانه از موزه به سرقت رفت.

به گزارش «مبلغ» به نقل از دین آنلاین، مرتضی کریمی‌نیا محقق و پژوهشگر مطالعات قرآنی که تمرکزش طی چندسال گذشته بر نسخ خطی قرآن بوده است یادداشتی درباره یکی از قرآن های بسیار کهن کوفی به شمارۀ ۵۴۸ در موزۀ ملی پارس شیراز که در یک سرقت مسلحانه در فروردین ۱۳۸۲ از موزه به سرقت رفت، با عنوان «برسد به دست وزیر میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی ایران» در کانال شخصی خود منتشر کرده که شایسته است از سوی متولّیان فرهنگی کشور مورد توجّه قرار گیرد. متن یادداشت ایشان چنین است:

وزارت میراث فرهنگی

دو سال پیش من در مقاله ای مفصل نشان دادم که یکی از قرآن های بسیار کهن کوفی به شمارۀ ۵۴۸ در موزۀ ملی پارس شیراز که در یک سرقت مسلحانه در فروردین ۱۳۸۲ از موزه به سرقت رفته، چگونه طی هجده سال اخیر به صورت برگ برگ در حراج‌های مختلف پاریس و لندن فروخته شده و اکنون اوراق آن در موزه‌ها و کتابخانه‌های مهم دنیا مانند متروپلیتن و لوور پاریس و … قرار گرفته است. من با زحمت فراوان تقریبا تمامی اوراق آن را در کاتالوگ‌های مختلف یافته و تصاویر و اطلاعات جزیی آن را متتشر کرده بودم. این کشف مهم تقریباً هیچ واکنش رسمی از سوی مسئولان رسمی میراث فرهنگی برنیانگیخت و اکنون نیز گویا به فراموشی سپرده شده است.

در فرصتی که چند روز قبل در کنفرانس پاریس (کلژ دوفرانس) داشتم، به بهانه‌ای صحیح، به این اثر اشاره کردم و تصاویری از آن را نمایش دادم. بعد از کنفرانس دو تن از مسئولان بخش اسلامی در موزۀ لوور پاریس با حالتی سراسیمه و بسیار شرمسار از این رخداد نزد من آمدند و اطلاعات بیشتری در این باره جویا شدند. وقتی فهمیدند که دو برگ از این قرآن را موزۀ لوور از یکی از حراج‌ها خریده است، پرسیدند چرا در این دو سال هیچ اقدام رسمی از سوی ایران صورت نگرفته است. قصه مفصل است، اما در مجموع آماده بودند تا این اوراق را برگردانند، زیرا هیچ چیزی برای یک موزۀ بزرگ و مشهور بدتر از این نیست که اثری مسروقه را، آن هم بدین وضوح و آشکاری در مجموعۀ خود داشته باشد.

مستندات به دست آمده از دزدی

امیدوارم این امر مسئولان امر را به صرافت بیاندازد که با پیگیری رسمی و حقوقی، دست کم اوراق موجود در لوور پاریس را به شیراز بازگرداند و در ادامه با توسل به اقدام این موزه، از دیگر جاها هم بخواهد تا این برگه‌ها را بازگردانند. حتی اگر تمام ۱۷۲ برگ این نسخه یافت نشود، بازگرداندن یک برگ آن هم برای زنده نگه داشتن نام و یاد نسخۀ ارزشمند ۵۴۸ موزۀ ملی پارس غنیمت است.

شرح کامل این ماجرا و فهرست دقیق ردیابی‌هایم از این میراث ایرانی و اسلامی، همراه با تصاویر کامل آنها را در مقالۀ زیر آورده‌ام:

«قرآن کوفی ۴۲۸۹ در موزۀ ملی ایران، و دیگر پارۀ مسروقۀ آن در موزۀ پارس (شیراز): طغیان علیه “کتابت پیوسته” در قرآن نویسی کوفی»، در مجلۀ آینۀ پژوهش، سال سی و یکم، شمارۀ ۱۸۴، مهر و آبان ۱۳۹۹، ص ۱۱۱ـ۱۷۷.

مطالب مرتبط
ارسال نظر

آدرس ایمیل شما منتشر نخواهد شد.