نشست منطقه‌ای بایدن در ریاض و اما و اگرهای مشارکت تل‌آویو
مبلغ/ اندیشکده واشنگتن با انتشار یادداشتی از احتمال مشارکت تل‌آویو در نشست منطقه‌ای بایدن در ریاض که اتفاقا عراق نیز به آن دعوت شده است، خبر داد.
به گزارش «مبلغ» به نقل از فارس، اندیشکده «واشنگتن»، طی گزارشی، سفر آتی «جو بایدن» رئیس جمهور آمریکا به عربستان سعودی را با احتمال پیشرفت در روابط کشورهای عربی و رژیم صهیونیستی به ویژه در نشست منطقه‌ای که با حضور عراق و کشورهای حاشیه خلیج فارس برگزار می‌شود، مرتبط دانست و به حساسیت این سفر بایدن در سایه روابط پرتنش او با «محمد بن سلمان» ولی‌عهد سعودی پرداخت.
روابط عرب‌ها و تل آویو؛ محور اصلی سفر بایدن به ریاض
«سایمون اندرسون» نویسنده این گزارش تصریح کرد: «اگرچه اخیراً توجه‌ها به معضل “نفت در برابر حقوق بشر” که واشنگتن با آن مواجه است، معطوف شده است، اما بیشترین تأثیر این سفر بایدن در نهایت حول محور روابط عرب‌ها و اسرائیل خواهد چرخید».
وی با اشاره به تاریخ سفر احتمالی بایدن بین ۱۳ تا ۱۶ ژوئیه نوشت که رسانه‌ها گمانه‌زنی فزاینده مبنی بر این‌که این سفر منجر به پیشرفت در روابط عربستان و اسرائیل می‌شود را کم اهمیت جلوه داده‌اند، که این امر به طور اساسی سیاست اتخاذی در خاورمیانه در سال جاری را تغییر خواهد داد.
در ادامه این گزارش به گزارشی که روزنامه «فایننشال تایمز» تحت عنوان «نفت مقابل حقوق بشر، ماموریت جنجالی بایدن در سعودی» منتشر کرد و به تحولات چند ماه گذشته درباره نگرانی واشنگتن از قیمت نفت و ناامیدی کشورهای عربی خلیج فارس از میزان حمایتی که از آمریکا دریافت می‌کردند، به ویژه در مورد «تهدید ایران و نائبانش در منطقه»، اشاره شد.
این گزارش می‌افزاید: جای تعجب نیست که یکی از نکات ذکر شده قتل جمال خاشقجی، نویسنده واشنگتن پست و مخالف بن سلمان در سال ۲۰۱۸ بود، زیرا انگشت اتهام همچنان به سمت شاهزاده محمد بن سلمان، حاکم واقعی پادشاهی نشانه رفته است.
انعطاف بایدن و معضل انرژی در غرب
فایننشال تایمز همچنین در ۱۳ ژوئن گزارش داده بود که «انعطاف جو بایدن در عربستان، معضل انرژی در غرب را آشکار می‌کند»، سرمقاله‌ای که «معامله با شیطان» را که مظهر وابستگی دموکراسی‌های غربی به رژیم‌های مستبد نفت‌خیز است، برجسته می‌کند. همانطور که اولی چشمان خود را برای «نقض حقوق بشر» توسط دومی می بندد.
و این سرمقاله با بیان این که «در بحبوحه تلاش برای تامین منابع جایگزین نفت و گاز روسیه، “دموکراسی های غربی” باید از تکرار اشتباهات گذشته خودداری کنند و به امثال محمد بن سلمان مزایای مجانی ندهند».
در گزارش اندیشکده واشنگتن آمده است: « مهمترین جنبه سفر آتی رئیس جمهور ایالات متحده ممکن است در راه تقویت امنیت مستقر و توسعه روابط اقتصادی باشد که هنوز مخفی مانده است. روزنامه هاآرتص نیز در ۱۴ ژوئن جاری نوشت که «محمد بن سلمان برای روابط نزدیکتر با اسرائیل بهایی را تحمیل می کند».
بر اساس این گزارش، این بها، ارتباط مستقیم با بایدن و در نظر گرفتن ولی‌عهد به عنوان رهبر واقعی پادشاهی سعودی از نظر مشارکت سیاسی است، اما به نظر می‌رسد رئیس‌جمهور آمریکا با چشم انزجار به ولی‌عهد سعودی به دلیل عملکردش به ویژه در بخش حقوق بشر نگاه می‌کند و به همین دلیل ترجیح داد که او را از خود دور کند. هرچند که مشخص است که دیداری کاری بین بایدن و محمد بن سلمان برگزار خواهد شد».
بر این اساس، «حساسیت عدم رابطه بایدن و محمد بن سلمان در گزارش توجیهی کاخ سفید در خصوص این سفر مشهود بود که نشان می‌داد رئیس‌جمهور آمریکا، ولی‌عهد را “خواهد دید” در حالی که در نسخه سفارت عربستان سعودی در خصوص این سفر آمده است که وی با ولی‌عهد “ملاقات خواهد کرد”».
جو بایدن جمعه پیش در جمع خبرنگاران گفت که او تنها قرار است به عنوان بخشی از یک جلسه گسترده‌‌تر بین‌المللی با بن‌سلمان ملاقات کند. وی در پاسخ به سوال یک خبرنگار که پرسیده بود در سفرش به عربستان سعودی چکونه به موضوع قتل جمال خاشقچی خواهد پرداخت گفت: «من قرار نیست با MBS (مخفف محمد بن سلمان) دیدار کنم. من به یک جلسه بین‌المللی می‌روم که او هم یکی از حاضران آن خواهد بود».
در این گزارش اشاره شده است که کاخ سفید ترجیح می‌دهد بر این واقعیت تمرکز کند که شخصیت اصلی که بایدن با او در زمان حضور در عربستان سعودی گفت‌وگو خواهد کرد، ملک سلمان، پدر ۸۶ ساله و بیمار محمد بن سلمان (۳۷ ساله)است. وی همچنین در نشست سرانی که “شورای همکاری خلیج فارس” (عربستان سعودی، کویت، بحرین، قطر، امارات و سلطان عمان) و سران “سه کشور اضافی” اردن، عراق و مصر سازماندهی می‌کند، حضور خواهد یافت. در این نشست، مغرب نیز که دارای توافقنامه صلح با اسرائیل است، ممکن است حضور داشته باشد.
احتمال مشارکت تل‌آویو در نشست ریاض
این گزارش همچنین به گمانه‌زنی‌های زیاد برخی ناظران سعودی مبنی بر حضور رژیم صهیونیستی در این نشست یا شاید یک رویداد موازی با این امر، اشاره می‌کند، اما ممکن است برخی از رهبران با استفاده از مانورهای دیپلماتیک، از چنین تماس مستقیمی اجتناب کنند.
بنا بر این گزارش، هنوز حدود یک ماه تا سفر بایدن فاصله است و در این میان ممکن است بسیاری از اشتباهات پیش آید به ویژه که ملک سلمان در وضعیت سلامتی ناپایدار به سر می‌برد و چند هفته پیش، پس از کولونوسکوپی، به منظور استراحت، حتی چند روزی در بیمارستان ماند.(این به خودی خود بیانگر سطح شگفت انگیزی از صراحت است)، آن هم در زمانی که ایران ممکن است از این فرصت استفاده کند و به همسایگان منطقه‌ای خود یادآوری کند که خود را بازیگر اصلی منطقه می‌داند.
در پایان این گزارش آمده است: یک عامل اضافی دیگر به هویت نخست وزیر اسرائیل تا آن تاریخ بازمی‌گردد، زیرا کابینه ائتلافی نفتالی بنت در لبه پرتگاه قرار دارد.
پیشتر، خبرگزاری رسمی دولت عربستان اعلام کرد بایدن قرار است روزهای ۱۵ و ۱۶ جولای به ریاض سفر کند و در برنامه‌های این سفر اجلاسی در نظر گرفته شده که شاه سعودی با سران عضو شورای همکاری خلیج فارس و حضور رهبران کشورهای عربی شامل مصر، اردن و عراق در آن مشارکت خواهند داشت.
از سوی دیگر رسانه‌های رژیم صهیونیستی و برخی منابع آگاه از تشکیل یک مجمع امنیتی رسمی میان تل‌آویو و ریاض خبر دادند. «گیلی کوهن» خبرنگار و تحلیلگر شبکه «کان» اسرائیلی درباره سفر بایدن به منطقه گفت: «تماس‌ها و هماهنگی‌های موفقی برای تشکیل یک مجمع امنیتی رسمی بین اسرائیل و عربستان سعودی و همچنین تعدادی از کشورهای عربی وجود دارد تا [این مجمع] روی موضوع دفاع منطقه‌ای در خلیج فارس کار کند».
امری که با هشدار و واکنش «محمد الشمری» نماینده ائتلاف «دوله القانون» در پارلمان عراق همراه شد و وی تصریح کرد که در صورت شرکت الکاظمی در نشست ریاض که زمینه‌ساز عادی‌سازی روابط با رژیم صهیونیستی است، او در پارلمان استیضاح خواهد شد.
وی افزود: نخست‌وزیر دولت پیشبرد امور در حال حاضر هیچ اختیاری برای انعقاد توافق با کشورها بر اساس قانون اساسی ندارد، زیرا دولت پیشبرد امور، صرفا دارای اختیارات نظارت بر امور اداری را دارد، تا زمانی که با یک دولت قانونی که توسط نمایندگان مردم در پارلمان انتخاب می‌شود، جایگزین شود».
این نماینده عراقی توضیح داد: کنفرانس ریاض که قرار است در عربستان سعودی برگزار شود، به بحث عادی سازی با رژیم صهیونیستی مربوط است و دعوت از نخست‌وزیر دولت پیشبرد امور برای حضور در آن، خلاف قانون است.
وی تاکید کرد که در صورت پاسخ مثبت الکاظمی به این دعوت و حضور در این کنفرانس، در داخل پارلمان به اتهام خیانت طبق قانون جرم‌انگاری عادی‌سازی روابط با رژیم صهیونیستی که اخیرا تصویب شده، استیضاح خواهد شد.