«مسلم بن عقیل؛ شهید جاوید»؛ نخستین ترجمه اثر عراقی در بازار کتاب ایران

به گزارش «مبلغ» به نقل از ایرنا، حیاه الشهید الخالد مسلم بن عقیل اثر مشهور علامه باقر شریف القرشی از محققان و مورخان ژرف نگر و پر کار معاصر است که برای نخستین بار در ایران توسط مصطفی مهدوی آرا و سید مهدی نوری کیذقانی به زبان فارسی ترجمه شده است.

مسلم بن عقیل در کانون دانش و تقوا و در خانه وحی پرورش یافت، عمویش امیرالمومنین(ع) با نبوغ و علم گسترده اش او را تربیت کرد، پیوسته با امام حسن (ع) و امام حسین(ع) سرور جوانان اهل بهشت همراه بود و از رفتار آنها تاثیر پذیرفت و شخصیت مثالی شان در اعماق دل و جان وی نقش بست.

مسلم بن عقیل، نخستین پرچم دار و پیشگام در قیام حسینی است که در ابلاغ رسالت سرورشهیدان امام حسین (ع) به مردم کوفه و بیعت گرفتن از آن ها نقش مهمی ایفا کرد، اما کوفیان بعد از اینکه عبیدالله بن زیاد ستمگر، ترس و وحشت در بین صفوف آن ها ایجاد کرد به سرعت برگشتند و از اطراف مسلم پراکنده شدند؛ هر چند این فرمانده علوی چون کوهی سرفراز به تنهایی مقاومت کرد و صف ستمگران و طغیان گران مستبد را در هم کوبید. حیات مسلم بن عقیل تصویر درخشانی از جهاد در راه بالابردن کلمه توحید در برابر سرکشی امویان ظالم است، از این رو در این پژوهش سعی شده زندگی ایشان مورد بحث و پژوهش قرار گیرد تا الگوی همگان گردد.

کتاب مسلم بن عقیل، شهید جاوید به بررسی سیره پاک آن شخصیت بزرگ می پردازد کسی که در برابر ظلم و ستم ایستادگی کرد و بارگاه مطهرش چراغی شد که پیوسته زائران را از سراسر سرزمین های اسلامی به سوی خود فرا می خواند. گنبد شریف و سر به گردون سای مسلم مایه پند و اندرز آدمیان است، چرا که نیک فرجامی فقط برای پرهیزگاران، شهیدان و انسان های شایسته است.

این اثر در ۶ فصل، نسب درخشان مسلم بن عقیل، ولادت و ویژگی های اخلاقی و روحی یار با وفای امام حسین(ع) می پردازد و در ادامه حوادث تلخ و بحران های هولناک اهل بیت (ع) در روزگار بنی امیه و سرشت و طبیعت ناپاک کوفیان را بیان می کند. فصل های دیگر کتاب به داستان شهید مسلم بن عقیل و بیعت کوفیان با امام حسین (ع) به واسطه او و نیز شکستن بیعت ایشان آن هنگام که عبید اله بن زباد زمام امورشان را در دست می گیرد، می پردازد.

ایجاد ترس بین کوفیان و اعدام برخی از شخصیت های بارز قیام، به زندان افکندن بسیاری از ایشان و  حوادث هولناک دیگری که مسلم بن عقیل تا هنگام شهادتش از آن رنج می برد از دیگر اقدام های ابن زیاد بود که در فصل های پایانی کتاب آمده است.

شیوه ترجمه در این کتاب به صورت ارتباطی است و مترجمان سعی کرده اند، متنی روان را پیش روی خوانندگان فارسی زبان قرار دهند. در ترجمه ابیات عربی تاحد امکان جانب الفاظ رعایت شده است و متن عربی اشعار را هم آورده شده تا برای دوستداران ادب عربی قابل تطبیق با ترجمه فارسی باشد.

برخی از واژگان مرتبط با فرهنگ عرب قدیم اصطلاحات، مثل ها، اسم های علم و… در پاورقی  توضیح داده شده تا ابهام احتمالی از ذهن خوانندگان  فارسی زبان برطرف شود.

در بخشی از این کتاب آمده است:

افراد بسیاری از موضعگیری مسلم سؤال می کنند و او را سرزنش می کنند و مسئولیت همه حوادثی را که رخ داده است، متوجه وی می دانند. استدلال آنها این است که اگر او آن ظالم و ستمگر را ترور میکرد، مسلمانان را از خطر بزرگی نجات داده، مانع به وجود آمدن آن بحرانهای دردآور می شد.

اما این انتقاد به هیچوجه، منصفانه و قابل اثبات نیست، زیرا با سیره مسلم و حقیقت شخصیت وی سازگاری ندارد. این مرد در پرهیزگاری، تقوا و پایبندی به دین از شخصیتهای بینظیر در تاریخ اسلام است. او در خانه عمویش، امیرالمؤمنین (ع)، پرورش یافته و گرایشهای فکری وی را آموخته و در زندگی خود منش بی همتای حضرت و سیره درخشان او را چراغ راه خود قرار داده است. مسلم در پرتو امیرالمؤمنین (ع) حقیقت حیات خود را بر حقانیت نابی بنا کرده بود که هیچ انحرافی در آن راه نمی یافت و در سیر و سلوک خویش به شدت خوددار بود؛ بنابراین، هیچگاه از راه هدایت و حقیقت منحرف نگردید.

اوست که میفرماید: «قد یَری الحوَّل القُلَّبُ وجهَ الحیلة و دونَها حاجزٌ من تقوی الله؛ انسان متقلّب و بی ثبات است که گاه در کار خویش به نیرنگ بازی و فریبکاری می اندیشد، چیزی که تقوای الهی مانع از آن میشود که انسان پرهیزگار بدان روآورد.

پسر عقیل در پرتو این سیره، حیات فکری خویش را بنا نهاد؛ سیره نابی که در رفتار و منش علویان به شکل بارزی نمایان بود. دکتر محمدطاهر درویش میگوید: «هاشمیان ویژگیهایی دارند که با آن چشم به دنیا گشوده و به آن شناخته شده اند. سرشت ایشان از زمانی که رهبری دینی مردم را در دوره جاهلی بر عهده داشته اند، با الهام از ایمان و راستگویی، پاکدامنی و شرافت شکل گرفته و در فضیلت و بلندمرتبگی و اخلاق نمونه و ویژگیهای پسندیده و آداب نبوی متبلور شده است…(ص ۱۶۰ و ۱۶۱)

این اثر در ۲۶۴ صفحه و شمارگان هزار نسخه از سوی به نشر (انتشارات آستان قدس رضوی) وارد بازار کتاب شده است.