یک مهارت با خانواده/بچه‌ها چطور بخشنده می‌شوند؟

به گزارش «مبلغ» به نقل از فارس، ایجاد روحیه گذشت و بخشندگی در بچه ها یکی از سیاست های تربیتی هر خانواده ای است چرا که روحیه بخشندگی و ایثار در آینده و بزرگسالی بسیار به کمک آنها می آید و جزو اولویت های اخلاقی محسوب می شود.

عموما کودکان درسنین پایینتر زمانی که بچه دیگری اسباب بازی ، وسیله یا خوراکی آنها را می گیرد، دچار ناراحتی و خشم ممکن است بشنوند و کاملا طبیعی است اما بچه ای با روحیه بخشندگی و آموزش دیده دچار عصبانیت و خشم کمتری می شود و می تواند وسایلش را با دیگر بچه ها تقسیم کند.

بچه ها می بایست آموزش ببینند که همیشه بخشندگی به معنای پول دادن نیست و ابعاد مالی ندارد، بلکه می تواند کمک به یک بیمار، از خود گذشتگی یا گذشتن از یک وسیله یا خوراکی برای دیگری باشد، حتی یک لبخند، صمیمیت و مهربانی هم می تواند بخشندگی محسوب شود.

والدین از سنین پایین روحیه بخشندگی، همدلی و همدردی را می باید به بچه ها آموزش دهند تا در لوح وجودشان نهادینه شود.

توصیه اسلام به بخشندگی

امیرالمومنین علی(ع) درباره بخشش فرموده اند: «ثَلاثٌ مِنْ اَبْوابِ البِرِّ، سَخاءُ النَّفْسِ و طِیبُ الکلامِ و الصَّبْرُ عَلَی الاَذی؛ سه چیز از درهای نیکی و نیکوکاری است: بخشش، زیبایی سخن و پایداری بر آزار.» (نوری، ۱۳۶۵: ج ۸: باب استحباب افشاء السلام: ۳۳: ح ۹۶۷۲). پیامبر اسلام(ص) نیز می فرمایند: «شابٌّ سَخِی حَسَنُ الخُلْقِ اَحَبُّ الی الله تَعالی مِنْ شَیخٍ بَخیلٍ عابدٍ سَیئءِ الخُلُقِ؛ جوان بخشنده و خوش اخلاق، نزد خدای تعالی از پیرمردِ بخیلِ عابدِ بداخلاق محبوب تر است.» (همان: ح۸۳۸۳)

همچنین امام صادق (ع) فرموده اند: «خِیارُکم سُمَحاؤُکم و سِرْارُکم بُخَلاؤُکمْ؛ بهترین شما، بخشندگان شمایند و بدترین تان، بخیلان تان.» (محمدی ری شهری، ۱۳۷۴: ج ۵: ۲۴۲۶: ح ۸۳۵۴). از این دست آیات و احادیث درباره بخشش، گذشت، مهربانی و ایثار زیاد داریم. در این گزارش نحوه یاد دادن بخشش در سنین مختلف به بچه ها را آموزش می دهیم:

اگر می خواهید بچه بخشنده ای داشته باشید، یک خط کش بردارید و زندگی فرزندتان را به دو قسمت:

قبل از ۶ سالگی و بعد از ۶ سالگی تقسیم کنید.

تا قبل از ۶ سالگی

تا قبل از شش سالگی تمرکزتان روی احترام به مالکیت فرزندتان باشد، اینطور فکر کنید که : «مال خودشه و شاید دلش نخواد به کسی بده!».

بنابراین در این سن لازم نیست آموزشی برای بخشندگی داشته باشید، فقط اجازه دهید از حس مالکیتش اغنا شود.

پس از ۶ سالگی

اگر قبل از شش سالگی را به خوبی و درستی رد کردید، بعد از آن خود به خود بچه ای بخشنده خواهید داشت و نسبت به آن شک نکنید.

اما می توانید درباره بخشندگی آموزش، تشویق و توصیه هایی پس از شش سالگی به فرزندتان داشته باشید و لذت بخشندگی را به او بچشانید.

بهترین الگو، والدین هستند

خود والدین در آموزش مفاهیم اخلاقی به بچه ها نخستین و بهترین الگو هستند. اگر بچه ببینند که شما روحیه بخشندگی و ایثار دارید، آنها نیز الگوبرداری می کنند. اغلب بچه ها از سه سالگی این روحیه را کسب می کنند و حتی زمان ناراحتی به دلجویی والدین می پردازند، دراین زمان دیگر بچه ها به راحتی آموزش می پذیرند.

بنابراین برای فرزندتان می توانید یک الگوی بخشنده باشید، به آنچه می گویید، عمل کنید و در جمع ها صادق، مهربان، متعهد و بخشنده باشید تا این روحیه را بچه ها نیز یاد بگیرند.

مزایای بخشندگی را به بچه ها آموزش دهید

بچه ها می بایست بدانند که همه آدم ها کامل نیستند، اما می توانند مهربان، بخشنده و همدل باشند تا زندگی شادتری داشته باشند. مثل اینکه با کمک کردن به یک همنوع به فرزندتان بگویید که الان او احساس شادی و خوبی خواهد داشت پس ما هم می توانیم شاد باشیم. یا اینکه کودک می بایست بداند با بخشیدن چه چیزهایی نصیبش می شود، هم شادی و هم چند برابر بازگشت بخششی که به دیگران کرده است به او با زخواهد گشت.

اگر خود والدین در بخشش دیگران سخت باشند، بچه ها نیز رنجش ها و ناراحتی ها از دیگران را به راحتی یاد نمی گیرند. این کودکان دنیا را آسیب زننده و نامهربان می بینند و نمی توانند با دیگران ارتباط خوبی برقرار کنند، همدلی شان ضعیف می شود و با یک اشتباه یا مشکل کوچک، فکر می کنند دنیا و رابطه ها به پایان رسیده است.

برای این کودکان، والدین می بایست آموزش دهند که همه آدم ها اشتباه می کنند، خطا دارند و می بایست آنها را بخشید. به نیازمندان باید کمک کرد و روحیه همدلی و مهارت آن را باید پیدا کرد.

تبادل احساسات کودکان با هم

برای آموزش حس بخشندگی، می بایست بچه ها را با کودکان قدری بزرگتر از خود همبازی کنید تا داشته هایشان را با آنها سهیم شوند و به نیازهای دیگران بتواند پاسخ دهد و همینطور چون آن بچه ها بزرگتر هستند می توانند حس امنیت و پاسخ دهی به نیاز کودکان را پرورش دهند.

فرزندتان را سرزنش نکنید

در والدین زیاد دیده می شود که بچه هایشان را به خاطر نبخشیدن چیزی به دیگر بچه ها یا بزرگترها ملامت و سرزنش می کنند، هرگز این کار را نکنید، بلکه با او صحبت کنید و نقش یک راهنما را داشته باشید و اجازه دهید او اشتباه کند چون تازه در حال یادگیری است. او یک بچه با قلب مهربان است و نباید این را فراموش کنید و فکر کنید یک موجود عجیب و بداخلاق است. بهتر است به مرور زمان با تقویت روحیه بخشندگی، افکار او را تصحیح و اشتباهاتش را کمتر کنید اما همه اینها با تحسین کردن بچه، شدنی است.