اثرات مکارم اخلاق در زندگی / نصایح امام موسی کاظم(ع)

به گزارش «مبلغ» به نقل از شفقنا، امام کاظم علیه السلام به دلیل فرونشاندن غیظ و خشم خویش به «کاظم» ملقب بود و خریدن غلام و آزاد ساختن غلام یکى از برنامه هاى عبادتى امام علیه السلام بوده است به حدى که در مدت عمر خود بیش از هزار نفر را خریدارى و در راه خدا و جلب رضایت و خشنودى او آزاد ساخته است.

یکى از مشخص ترین صفات بارز پیشواى هفتم ما سخاوت و جود و کرم اوست که در راه خدا مبذول مى داشت. بر این اساس است که سیره نویسان بی طرف اتفاق نظر دارند که امام موسى بن جعفر علیه السلام یکى از چهره هاى معروف سخاوت و کرم عصر خود بود و امکانات مالى خود را که محصول دست رنج خود او بود و از راه کشاورزى و زراعت عائدش می شد، در اختیار نیازمندان و بیچارگان واقعى اجتماع قرار می داد. به ترتیبى بخشش ها و کرامت هاى آن بزرگوار در اعماق دل هاى مردم ریشه دوانده بود که در مدینه به صورت ضرب المثلى شیوع داشت و مردم گاهى در گفتگوهاى خود به هم دیگر می گفتند: «تعجب از کسى است که کیسه بذل و بخشش موسى بن جعفر به او رسیده باشد ولى باز هم اظهار فقر و تنگدستى بنماید.

احادیث اخلاقی امام موسی کاظم (ع) که تاثیر اخلاق در زندگی را نشان می دهد بشرح زیر است:

۱) مؤمن بهر گونه خير و سعادت دنيوى و اخروى كه نائل شود فقط‍‌ در اثر حسن ظن و اميدش بخداوند متعال است و در نتيجه اخلاق نيكو و خوددارى از غيبت مؤمنين است. به خدا سوگند مؤمن پس از توبه و استغفار مشمول عذاب الهى نخواهد شد مگر در اثر سوء ظن و نوميدى از لطف حق و بدخلقى و غيبت مؤمنين.بخدا سوگند هر مؤمنى كه داراى صفت حسن ظن بخدا باشد لطف خداوند را در كنار اميد خود خواهد ديد.چون خداى عز و جل كريم و بزرگ است و شرم دارد بر خلاف حسن ظن و بر خلاف اميد بنده خود عمل كند.پس شما بايد حسن ظن داشته باشيد و بلطف و كرم الهى رغبت نمائيد خداوند در قرآن فرموده: اَلظّٰانِّينَ‌ بِاللّٰهِ‌ ظَنَّ‌ اَلسَّوْءِ عَلَيْهِمْ‌ دٰائِرَةُ‌ اَلسَّوْءِ  در اثر گمان بد بخدا بدى هم به آنان برگشت ميكند.

۲) سخاوتمند خوشخوئيست كه در پناه خدا است و خدا او را رها نكند و وانگذارد تا ببهشتش برد، خدا پيغمبرى نفرستاده مگر با سخاوت، و پيوسته پدرم مرا به سخاوت و خوشخوئى سفارش مي كرد تا درگذشت.

۳) نگاه كن بكسى كه از تو در قدرت پائين‌تر است و نگاه نكن بكسى كه بالاتر از تو است،اين عمل براى تو شايسته‌تر است و بيشتر سزاوار افزايش نعمت ميشوى.بدان عمل دائم كم با يقين و بينش در نزد خدا بهتر است از عمل زياد بدون يقين و با كوشش. بدان ورعى سودمندتر از ترك كارهاى حرام و خوددارى از آزار مؤمنين نيست،و هيچ زندگى گواراتر از اخلاق خوب نيست و مالى سودمندتر از قناعت و نادانى زيان‌دارتر از خودپسندى مبادا با دانشمندان بخصومت پردازى و نه آنها را به بازى بگير و نه با ايشان جنگ كن و نه از آنها كناره بگير. و روايت بما رسيده هر كه ستم را بپذيرد سپاس نعمت را نخواهد داشت. از موسى بن جعفر(عليه السّلام) روايت ميكنم كه فرمود خداوند رحمت كند آن شخصى را كه علاقه مردم را بما افزايش دهد نه موجب افزايش دشمنى مردم با ما شود بخدا سوگند اگر سخنان نيكوى ما را نقل كنند و روايت نمايند باعث عزت و شرافت آنها مى‌شود و هيچ كس نميتواند بر آنها خورده بگيرد.