«روانشناسی زرد» و بلایی که سر مخاطب می‌آورد/فضای مجازی جولانگاه مشاورنماها برای پارو کردن پول

به گزارش «مبلغ» به نقل از فارس، «تو می‌توانی»‌های افراطی «مثبت‌اندیشی‌»‌های زیادی و سرکوب احساس‌های منفی از جمله حرفهایی‌ست که به طور مرتب در صفحات مجازی می‌شنویم و می‌خوانیم. آدم‌های خوب و خوشحالی که به اسم مشاوره و روانشناسی بلندپروازی را توی مغزمان می‌کنند و تلاش می‌کنند دائما به محالات فکر کنیم چون معتقدند هرچیزی که به آن فکر می‌کنیم حتما آن را به دست می‌آوریم و به جای حل مساله به همان رویای زیبا در ذهن‌مان مشغول باشیم. نوشته‌های سلام و صبح‌بخیری که به خیال خودشان می‌خواهند به ما انرژی مثبت بدهند اما بیشتر یک مخدر سرخوش‌کننده هستند که ما را از مسیر اصلی منحرف می‌کنند. به همین بهانه سراغ دکتر نگار اکبری زرگر روانشناس بالینی رفتیم تا درباره این نوع روانشناسی‌نمایی که برخی آن را با نام «روانشناسی زرد» معرفی می‌کنند بیشتر حرف بزنیم.

روانشناسی زرد چیست؟ روانشناسان زرد چه کسانی‌هستند؟

برای آنکه در مورد روانشناسی زرد صحبت کنیم  اول باید تعریفی از این حیطه داشته باشیم، افراد سوءاستفاده گری که از مشکلات مردم با فن بیان فریبنده و زیبا و انجام فعالیتهای به ظاهر جذاب سوء استفاده می‌کنند و فقط و فقط به منافع خود می اندیشند. افراد متقلبی که هدفشان سوءاستفاده از قشر جوان، نوجوان، ناآگاه و آسیب دیده است، به طوری که می توان گفت آنها از هر راهی برای رسیدن به منافع مالی و نیات شوم خود استفاده می‌کنند. این افراد اصولا تحصیلات تخصصی روانشناسی ندارند و با ارائه مطالبی که هیچ پایه علمی ندارد تنها با ترفند و شگردهای خاص خود قصدکلاهبرداری‌های شیک را دارند و ما گاهی چقدر زیبا کلاه آنان را با سادگی هر چه تمام پر از پول می‌کنیم! درحال حاضر جولانگاه روانشناسی زرد فضاهای مجازی و قربانی آن، فالوورها و دنبال کننده های آنان هستند.

با وجود محتواهای بسیاری زیادی که تولیدی همین روانشناسان زرد است و در فضای مجازی بسیار آنها را مشاهده می‌کنیم. می‌توان گفت چه تعداد روانشناس‌نما وجود دارد؟

به گفته رئیس سازمان نظام روانشناسی، آمار دقیقی از تعداد روان شناس نماها در کشور وجود ندارد، اما براساس دنبال کننده‌های این افراد در صفحات مجازی می‌توان گفت آمار این افراد حتی از روان شناسان واقعی و دارای تائید صلاحیت سازمان بالاتر است! به طوریکه نزدیک به بیش از ۵ هزار روان شناس‌نما یا افرادی که در فضای مجازی خود را با عنوان روان شناس معرفی کرده‌اند وجود دارد اما  اما هیچ گونه مجوزی از سازمان نظام روان شناسی و مشاوره کشور نداشته اند محرز شده است. و این یعنی فاجعه در امور سلامت روان یک کشور.

چند نمونه از شعارهای روانشناسان زرد و در مقابلش علم تخصصی روانشناسی را برایتان بازگو می‌کنم تا درک بهتری از مقایسه این جملات داشته باشیم.

تفاوت روانشناسی واقعی با روانشناسی زرد چیست؟ چه خط‌کشی می‌توان دست مخاطب داد که این دو را از هم تشخیص بدهد؟

روانشناسی زرد می‌گوید: تو به هر چیزی که اراده کنی میرسی ولی علم روانشناسی میگوید نرسیدن و نشدن قسمتی از زندگیه و باید اون رو پذیرفت چون رنج قراره تو رو به بینش برسونه نه اینکه در ظلمات غرقت کنه….

روانشناسی زرد می‌گوید: دایم تلاش کن تا بهترین و بالاترین بشی ولی علم روانشناسی میگوید: هیچ انسانی از دیگری بالاتر نیست چون انسانیت هست که ارزشمنده و هدف از تلاش به معنای پیدا کردن راهی برای رشد و تعالیه….

بخواهم خلاصه کنم باید بگویم روانشناسی زرد تو را به سمت هیجانی شدن و زندگی آرمانی داشتن سوق میدهد ولی علم روانشناسی به تو آموزش میدهد که چطور بر اساس منطقی درست و پخته تعیین اهداف کنی، در ناکامی و شکست ها به پذیرش برسی و خودت را باور کنی و با همان چیزی که در توان داری تلاش کنی.

فکر می‌کنید چرا مردم اینقدر به این گزاره‌های زرد تمایل دارند؟ مگر آنها چه خلاءی را پر می‌کنند؟

بعضی اوقات آنقدر گرسنه هستیم که تاب و توان حتی ایستادن نداریم تا به مکانی می‌رسیم که اغذیه و تنقلات باشد فقط میخواهیم هر چه سریعتر خودمان را سیر کنیم شده با فست فود یا هله هوله یا حتی چند شیرینی و زمانی که سیری کاذب پیدا کردیم دیگر سالم ترین و خوشمزه ترین غذا را هم برایمان بیاورند میلی نداریم و امتناع می‌کنیم. این مثال دقیقا  تفاوت روانشناسی تخصصی با روانشناسی زرد را نشان می‌دهد. به همان اندازه که گرایش عموم مردم به موضوعات روانشناسی بیشتر شده، بازار روانشناسی زرد هم در فضای مجازی داغ شده و وضعیت نگران‌کننده‌ای به‌وجود آورده است. هر روز روانشناس نماهایی که در فضای مجازی بخصوص اینستاگرام برای مردم مدینه فاضله ای می‌سازند و طوری با بازی کلمات ذهن عوام را شستشو می‌دهند که گویی من یک ابر انسان شکست ناپذیرم در حال افزایش است. آن‌ها دائم در ذهن مردم می‌کنند که من همیشه باید شاد باشم. بگو ثروتمندی تا ثروتمند شوی. افراد نا آگاه زیادی هم سراغ این شعبده بازان اذهان عمومی می‌روند تا پاسخ سؤالاتشان را دریافت کنند و ای واقعا نگران کننده‌است.

از طرف دیگر روانشناسان متخصص که با ‌صلاحیتی دارند در این آشفته بازار سکوت می‌کنند و در فضاهای مجازی شرکت نمی کنند هم بی تقصیر نیستند. چرا که با دوری از این فضا، زمینه را برای ورود این دلالان باز می‌کنند. دلال هایی با اسامی مشهور و بنام که فقط به علت سخنرانی های انگیزشی و نصیحت گونه معروف شده اند ولی نه تخصصی دارند و نه صلاحیت این کار.

روانشناسی زرد چه آسیبی به روان مردم و صنف روانشناسی می‌زند؟

چیزی که روانشناسان زرد به ما القاء می‌کنند وعده و نسخه های کلی دادن به افراد و فروش رویاگونه موفقیت، خوشبینی پوچ و بی اساس، بدون وجود تلاش، کوشش و باور داشتن به قانون جذب و قدرت کائنات است. این معضل به صورت مشاوران انگیزشی حتی در مشاوره های کنکور، کوچینگ های پولی، دوره‌های چگونه پولدار شویم چند‌سالی است که در کشور ما رواج پیدا کرده‌‌است و با کمال تاسف بسیار هم متقاضی و خریدار دارد.

یکی دیگر از کارهایی که توسط این روانشناسان زرد در فضاهای مجازی به وفور میبینیم رواندرمانی اینستاگرامی و جذب فالوورهای میلیونی است. آنها طوری به شما پر و بال میدهند که همان لحظه انگار روح از بدنت جدا شده و هیچ چیزی مانع رسیدن به هدف  و نوک قله رسیدن شما نیست.

فکر میکنی اضطراب و افسردگی و وسواس و هر مشکلی که داری تماما درمان می‌شود. ولی امان از وقتی که با واقعیت ماجرا مواجهه می‌شوید. چون آن زمان که به خودتان می آیید یکباره می‌بینید که چقدر موانع در زندگی واقعی زیاد است و به جای دل دادن به این کلمات زیبا و رویایی باید از حل مساله استفاده کنید. باید با تلخکامی و رنج ها روبرو شوید و ناگهان به خودتان می آیید که از نوک قله رویا و خیالپردازی صرف، به پایین پرتاب می‌شوید. اینجا دقیقا جایی‌ست که به جای اینکه فکر کنید خوراک اشتباهی را مصرف کرده‌اید شروع به توبیخ و بدگویی به روانشناسان می‌کنید. در صورتیکه شما به روانشناس واقعی مراجعه‌نکرده بودید بلکه سراغ یک‌روانشناس‌نما رفته بودید که چند حرف زرد به خوردتان داده بود.

متاسفانه در ذهن عموم مردم روانشناسی همین چیزی است که در فضای مجازی و بازار مکاره مد شده و اگر به آن مدینه فاضله نرسند روانشناس و روانشناس نماها را با یک چوب می رانند و در آینده به خیل افراد زخم خورده ای می پیوندند که درباره روانشناسان ناجوانمردانه سخن می گویند که بسیار از این دست جملات تمسخر آمیز شنیده ایم و مراجعه به روانشناس را کار بیهوده می‌دانند.

تاکید روی «مثبت‌اندیشی» در گزاره‌های روانشناسان زرد بسیار وجود دارد. این تاکید چه آسیبی به همراه دارد؟

مورد دیگری که روانشناسی زرد در کشور ما رواج داده است مقوله مثبت اندیشی است که باعث شده برخی افراد گمان کنند داشتن احساسات ناخوشایند مثل خشم، اندوه، احساس گناه و شرم نوعی نقص و مشکل است که در وجود آنهاست و این موضوع باعث اضطراب پنهان در آنها می شود زیرا فکر می‌کنند این موضوع نشان از بی‌کفایتی و عدم کنترل هیجاناتشان در زندگی است و این مساله را بازگو نمی‌کنند در خود پنهان می‌کنند تا رازشان برملا نشود و این مساله باعث ماندگاری مشکلات و عدم بینش آنان می‌شود. نبود بینش و آگاهی هم می‌تواند با یک انتخاب نادرست روانشناس نما در فضای مجازی آسیبهایی به همراه داشته باشد، که تاوانش را هم عموم جامعه و هم روانشناسان متخصص متقبل خواهند شد.

به نظر شما با روانشناسان زرد چطور باید مقابله کرد؟

یکی از راههای پیشگیری از این موضوع استفاده از ضد پولتیک روانشناسان زرد است زیرا پولتیک آنان سوءاستفاده از ناآگاهی، بی اطلاعی و عدم بینش برخی افراد است. پس با افزایش اطلاعات و آگاهی عموم مردم می‌توان به حیله گری ها و بازار گرمی آنها پایان داد تا مردم خودشان سره را از ناسره تشخیص دهند.

اعلام اسامی متخصصان رشته روانشناسی و گرایش آنان و تبلیغات گسترده توسط سامانه های به خصوص در صدا و سیما، خبرگزاری ها و فضای مجازی که مردم به راحتی به این سامانه ها دسترسی آزاد داشته باشند.

ایجاد قانون مدون برای روانشناسان زرد و پیگیری قانونی توسط مراجع ذیصلاح و اعلام جرم کیفری روانشناس نماها

دعوت از تمام روانشناسان متخصص در صدا و سیما و رسانه‌های عمومی و نه فقط روانشناسان خاص و معدود آن هم با ارتباطات از پیش تعیین شده تا مردم به شناخت کافی از روانشناسان برسند تا با شناخت بیشتر گرفتار آسیبهای روانشناس نماها نشوند. البته جای تاسف است که روانشناسان زرد زیادی را در این سالها در تلویزیون و رسانه‌ها دیده‌ایم.

اعتقاد به پیشگیری بهتر از درمان، چرا که اگر اعتقاد به جلوگیری از رشد بی رویه این علفهای هرز داشته باشیم قطعا از رشد آنان به هر نحو قانونی و منطقی ممانعت خواهیم کرد.