اما و اگر محافظت از بچه‌ها در برابر فیلم و سریال‌های خشن/ زنگ خطری دیگر برای والدین
مبلغ/ اخیرا محتوای سریال «بازی مرکب» نگرانی های زیادی را برای خانواده ها ایجاد کرده است. طبق تحقیقات محققان، تماشای محتواهای خشن و مهیج فیلم ها و سریال ها عامل آسیب های زیادی از جمله برانگیختگی، بدخوابی و خشونت کودکان و نوجوانان است.
به گزارش «مبلغ» به نقل از فارس، یک عده فقیر و مقروض به واسطه یک بازی در شرایط مسابقه قرار می گیرند و همه به جز یک نفر کشته می شوند. صحنه های خشونت بار کشته شدن این افراد با تیر و تفنگ و کلت، درآوردن اعضای بدن و قاچاق آنها، صحنه های خشونت آمیز جان کندن و در نهایت هم هیچ چیزی که دست مخاطب را نمی گیرد، چیزهایی است که در سریال کره ای بازی مرکب این روزها در همه فضای مجازی به طور رایگان و بالاخص در پلتفرم های داخلی ایرانی چون «نماوا» و «فیلمیو» دیده می شود.
اخیرا در یک میهمانی شرکت کرده بودم و بچه های کودک و نوجوان در آنجا با هم در حال صحبت بودند که بلند بلند می گفتند، سریال کره ای بازی مرکب را دیدید و همه تایید می کردند و با خوشحالی صحنه های مختلف کشته شدن و جان کندن افراد را برای هم تعریف می کردند و من از تعجب مانده بودم که این بچه ها با دیدن این صحنه ها چطور خوشحال هستند و چقدر با لذت از خشونت صحبت می کنند؟ اینها تغییر ذائقه کودک و نوجوانی است که می بایست فیلم های با محتوای غنی داستانی و آموزشی متناسب با سنش را ببیند اما آیا این نوجوان دچار مشکلات مختلف نخواهد شد؟ نقش والدین در این میان چیست؟
واشنگتن‌پست نیز به تازگی در گزارشی نوشت که علیرغم محبوبیت «بازی مرکب»، خشونت‌های تصویری مکرر، برهنگی کامل، و فحاشی‌های پرتکرار که در فصل اول وجود دارد باید به والدین این هشدار شدید برای توقف و جلوگیری از تماشای این سریال توسط کودکانشان را داده باشد!
همچنین گزارش‌هایی مبنی بر تمدید سریال پرخشونت بازی‌مرکب (Squid Game) توسط نتفلیکس برای فصل دوم، ناظران رسانه‌ها را نگران تأثیر سریال کره‌ای بر کودکان آمریکایی کرده است. ناظران رسانه‌ها گفتند کودکانی را در سرتاسر کشور پیدا کرده‌اند که از سناریوهای زنده ماندن به سبک بازی‌های گرسنگی؛ نمایش دیستوپایی تقلید میکنند، مانند شخصیت‌های سریال در هالووین لباس می‌پوشند و خشن‌ترین کلیپ‌ها را در تیک‌تاک و یوتیوب مشاهده میکنند.
طبق گزارش واشنگتن‌تایمز «ملیسا هنسون»، مدیر برنامه‌ریزی شورای تلویزیون، رسانه و والدین در این باره گفت: گروه والدین مستقر در لس‌آنجلس از نتفلیکس خواسته است تا اطمینان حاصل کند که سریال پربیننده بازی‌مرکب برای کودکان عرضه نشود.
براساس گفته یک برنامه ساز تلویزیونی، مصرف محتوای رسانه‌ای خشونت‌آمیز در دوران کودکی بیش از آنچه که اکثر والدین تصور میکنند آسیب می‌رساند. آنچه ممکن است برای بزرگسالان سرگرمی تلقی شود، ممکن است در ذهن کودک وحشتناک باشد. بچه‌ها آنچه را که می‌بینند تقلید میکنند، آنها توانایی مغز برای فیلتر کردن تأثیرات مخرب را ندارند.
حال از بحث صرف این سریال که بگذریم و جای بسی تاسف دارد که پلتفرم های ایرانی هم آن را پخش می کنند، در گذشته هم زیاد از این موارد بوده و در آینده نیز خواهد بود، اما چطور خانواده ها می بایست از فرزندانشان در برابر این فیلم و سریال های خشونت آمیز جلوگیری کنند تا بچه ها دچار مشکل نشوند؟
با توجه به ایجاد نشدن اینترنت ملی در کشور، «سعید مدرسی»، مدرس سواد رسانه ای اخیرا با انتشار کلیپی آموزشی به خانواده ها نحوه محدود کردن برخی موارد و سایت ها را برای محافظت از فرزندان به آنها آموزش داد که در این کلیپ آورده شده است: «در مرورگرها تنظیماتی وجود دارد، مثلاً در مرورگر گوگل اگر به تنظیمات مرورگر بروید بخشی هست به نام سیفتی سرچ (safety.google) که اگر تیک آن را بزنید به صورت خودکار محتواهای غیراخلاقی را فیلتر می‌کند و بر روی سیستم شما اجازه بارگذاری را نمی‌دهد.»
براساس آنچه در پایگاه اطلا‌ع‌رسانی پلیس فتا آمده نیز والدین می توانند ابتدا به سایت مرورگر Google مراجعه کرده و از قسمت تنظیمات (Settings) در پایین صفحه سمت راست گزینه تنظیمات جستجو(Search Settings) را انتخاب کنند. سپس در صفحه تنظیمات جستجو، گزینه جستجوی امن (Turn on SafeSearch) را فعال می کنیم. با این کار هوش مصنوعی بکار رفته در موتور جستجوی گوگل به صورت خودکار محتوای نامناسب را از نتیجه جستجو حذف کرده و آنها را به کاربر نشان نمی دهد.
اما قطعا بسیاری از فیلم و سریال ها شامل این فیلترگذاری نمی شوند، بنابراین توصیه این است که آموزش لازم با نظارت را به بچه ها بدهیم.
۴۱درصد بچه ها علاقه به فیلم و سریال های جنایی و مهیج دارند!
طبق تحقیقات ۵/۸ درصد از صحنه‌های فیلم‌ها و مجموعه‌های تلویزیونیِ به نمایش درآمده در تلویزیون ایران، محتوای خشونت‌آمیز دارند. همچنین، کودکان بیش از ۴ ساعت در روز از برنامه‌های تلویزیون استفاده میکنند،۶۰ درصد آنان در ساعت ۹ تا ۱۰ شب که غالباً زمان پخش فیلم‌ها و مجموعه‌هاست، به تماشای تلویزیون می‌پردازند و ۲۱ درصد به موضوع‌های مهیج و ترسناک و۲۰ درصد به گونه‌های پلیسی و جنایی علاقه دارند. برخی از کارتون‌های خشنی که امروزه محبوب کودکان است، عبارت‌اند از: اسکوبی دو، لاک‌پشت‌های نینجا، باب اسفنجی، مرد عنکبوتی، پاندای کونگ فو کار و عصر یخبندان.
حال تصور کنید اینها برنامه هایی است که در خود تلویزیون ملی پخش می شود، دیگر فضای مجازی و فیلم و سریال های خارجی و خشونت آمیز و کشت و کشتارهای آن را هم به این آمار اضافه کنید که الان در دسترس همه قرار دارد.
براساس ۲۰ سال تحقیقات آزمایشگاهی، آزمایش‌های میدانی و تجزیه و تحلیل رفتارهایی که به صورت طبیعی بروز میکنند، محققان به این نتیجه رسیدند که صحنه‌های خشونت‌آمیز تلویزیونی، بر رفتارها و باورهای کودکان و خردسالان پیامد منفی و قطعی دارد. این آمار را از این جهت اعلام کردم که پدر و مادرهایی که برای راحت شدن خیال خودشان و رسیدن به کارهایشان، بچه ها را پای تلویزیون ساعت ها می نشانند یا اینترنت بدون فیلتر را با لپ تاپ یا تبلت دست آنها می دهند، بدون اینکه هیچ نظارتی داشته باشند، آنها مشغول دیدن و شنیدن چه چیزهایی هستند، آگاه شوند.
نحوه تأثیرپذیری بچه ها از محتواهای تلویزیونی خشونت آمیز
تماشای محتوا با خشونت های مکرر نخست حساسیت بچه ها را به خشونت از بین می برد، مثل همان مثالی که در بالا درباره صحبت کودک و نوجوان ها از خشونت سریال بازی مرکب زدیم، همین باعث می شود که رفتارهای پرخاشگرانه طبیعی جلوه کند. این بچه ها عموما در مدرسه یا منزل به راحتی به خشونت و رفتارهای پرخاشگرانه متوسل می شوند.
همچنین ترس و ناامنی و بی اعتمادی در این بچه ها تقویت می شود. عموما چنین بچه هایی که صحنه های خشونت آمیز تماشا می کنند، نگرانند که خودشان در آن شرایط قربانی شوند. همین امنیت آنها را سلب کرده و دچار مشکلشان می کند. تماشای این خشونت ها به ویژه برای بچه های زیر هشت سال صدمات روحی و جسمی جبران ناپذیر دارد زیرا آنها نمی توانند واقعیت را از خیال تشخیص دهند و دنیا را جای خطرناکی می بینند.
تاثیر دیگر الگوگیری بر بچه ها از این رفتارهای خشونت آمیز است. وقتی این دریچه ها به روی بچه ها باز شود، طبیعتا جرایم مردانه و کوچک شمردن بزرگترها و بی ارزش شدن ارزش ها را شاهد خواهیم بود. چنین رفتاری، به قول روان شناسان رفتار پاسخ بچه ها به خشونت دنیای بیرون است.
این رفتارها در کودکی به شکل بی نظمی، دروغ گویی، فرار از مدرسه، منزل، بدخوابی، برانگیختگی، خشونت و بهم فشردن دندان ها و حالت های تدافعی و همچنین تجاوز به حقوق دیگران نمود پیدا می کند.
نظارت پدر و مادر چگونه؟
در آیه قرآن کریم آمده است: «وَأْمُرْ أَهْلَکَ بِالصَّلاَةِ وَاصْطَبِرْ عَلَیْهَا؛ خانواده (زن و فرزندان) خود را به نماز فرمان ده و خود بر آن شکیبا باش.» و یا در آیه دیگر آمده: «وَإِذْ قَالَ لُقْمَانُ لاِ بْنِهِ وَهُوَ یَعِظُهُ یَابُنَیَّ لاَ تُشْرِکْ بِاللَّهِ؛ هنگامی که لقمان به پسر خویش، در حالی که او را اندرز می‌داد، گفت: ای پسرک من! به خدا شرک میاور که به‌راستی شرک، ستمی بزرگ است.»
تربیت پدر و مادر به عنوان نظارت کامل بر بچه ها است. پس اول خود والدین نباید جلوی بچه ها چنین فیلم و سریال هایی را ببینند و که رفتارهای پرخاشگرانه و خشونت آمیز دارد و بعد بچه ها را به دیدن فیلم و سریال های داستانی آرام بخش و فعالیت های هنری و فرهنگی و بازی های جذاب خانوادگی دعوت کنند.
اگر شرایطی پیش آمد و بچه شما چنین محتوای آسیب زایی را تماشا کرد، بهتر است به او بگویید که این یک داستان خلاف واقع است و تفاوت واقعیت و خیال را به او آموزش دهید. به زبان ساده کودکاه می توانید این دست فناوری ها را برایش تشریح کنید.
بنابراین به کارتن، فیلم و سریال هایی که بچه ها می بینند نظارت کنید. برای آنها نوع محتوای مناسب را شرح دهید و مشخص کنید. زمان تماشای تلویزیون یا استفاده از لپ تاپ و تبلت را محدود کنید. هرگز در انتخاب خواب و موقع خواب و شب هنگام اجازه دیدن سریال خشونت آمیز به آنها ندهید. به بچه ها آموزش دهید موقع خواب کتاب داستان بخوانند.
اگر بچه شما سوالاتی پرسید مبنی بر مردن یا به قتل رسیدن یک شخصیت در فیلم و سریال به او تذکر دهید که هنرپیشه نمرده و فقط یک بازی بوده است. اگر هنگام دورهمی فیلم یا سریال خشنی تلویزیون پخش کرد کانال را عوض کنیدیا خاموش کنید و برای بچه تان آسیب های این محتواها را توضیح دهید.
تکرار و تأکید میکنم که در حضور بچه ها فیلم و سریال خشونت آمیز و مهیج نبینید. برخی والدین خودشان مشغول تماشا می شوند و تصور میکنند بچه توجه ندارند و در عالم خود هستند در حالیکه اینطور نیست بچه ها حواسشان به همه جا هست.
برای لپ تاپ و تبلت بچه ها خوراک مناسب تهیه کنید برایشان فیلم و سریال های مناسب سنشان بفرستید تا آنها را تماشا کنند.
در ارتباط با نکته آموزشی محدود کردن برخی محتواها در فضای مجازی، این آمار هم منتشر شده که ۷۱ درصد بچه ها برای مخفی کردن کارهایشان در اینترنت تاریخچه مرور و ب گردی و سیف سرچ خود را غیرفعال می کنند. دراینجا نصب جستجوگرهای بومی می تواند کارساز باشد و بچه ها را جهت استفاده امن از اینترنت کمک کند.
