مقابله زنان مسلمان هند با رویکردهای افراطی / حسن سرور، روزنامهنگار هندی
مبلغ/ متأسفانه هنوز وهابیت و نگرشهای مردسالارانه هنوز بر بخشهای وسیعی از جامعه اسلامی هند تسلط دارد. این امر، همراه با کمپین جنگطلبانه ملیگرایان هندو برای منزوی کردن مسلمانان شراط را برای زنان پیچیده تر کرده است.

به گزارش«مبلغ»- حسن سرور (Hasan Suroor)، روزنامهنگار هندی در یادداشتی که در این وبسایت منتشر شد، به موضوع نقشآفرینی زنان مسلمان هندی پرداخت و نوشت: مانند هر سال، میلیونها مسلمان از سراسر جهان در حالی که بدنهایشان فقط با یک ملحفه سفید که نشان از ریاضت و خلوص معنوی دارد پوشانده شده است در شهر مقدس مکه گرد هم میآیند تا بزرگترین تظاهرات برابریخواهی اسلامی را نشان دهند. با این تفاوت که تا به حال با زنان، مانند مردان رفتار نشده بود.
یک پیششرط کلیدی برای اجازه رفتن به حج، همراهی آنها توسط ولی مرد بود.
این عمل در اسلام هیچ مجوزی ندارد، اما توسط عربستان سعودی به عنوان بخشی از تفسیر وهابی از شریعت، ظاهراً برای حمایت از زنان معرفی شد. منطق این است که زن اگر با یک مرد همراه شود، آسیبپذیری کمتری خواهد داشت.
این قوانین همچنین مقرر میدارد که مرد همراه زن باید محرم باشد (شوهر، پدر، برادر یا پسر) صرف نظر از سن و توانایی جسمی آنها برای محافظت از آنها.
این منجر به موقعیتهای مضحکی شد که در آن زنان سالخورده دیده میشدند که توسط محافظان مرد کوچکشان در اطرافشان راهنمایی و مدیریت میشدند.
بادهای تغییر در راهند
اما خوشبختانه همه چیز گذشته است. در پی اعتراضات گسترده و انتقادات بینالمللی، عربستان سعودی برخی از محدودیتهای اعمال شده از طریق سیستم قیمومیت مردان را حذف کرد. به عنوان مثال، زنان بالای ۲۱ سال اکنون حق دارند بدون اجازه سرپرست مرد سفر کنند.
بنابراین، برای اولین بار، زنان به عنوان نهادهای مستقل، حج را انجام میدهند. هند قرار است بزرگترین گروه زنان مجرد را اعزام کند. بر اساس آمار وزارت امور اقلیتها، ۴۳۱۴ بانوی بدون محرم به حج مشرف شدهاند. این در حالی بود که تا پارسال اگر محرم مناسبی برای همراهی نداشتند از اقامه حج محروم میشدند.
این رقم ممکن است در مقایسه با ۱,۴ میلیون، تعداد کل متقاضیان تأیید شده در همه دستهها، تعداد کمی به نظر برسد. اما، با توجه به کلیشه زن مسلمان هندی مطیع که هیچ استقلالی ندارد، گام بزرگ رو به جلویی است.
باورش سخت است که مردانشان در مقابل این ایده که آنها را تنها بگذارند مقاومت نکنند. به یاد بیاوریم که بیشتر این زنان از پیشینههای مذهبی محافظهکار هستند. اما واضح است که برای یک بار هم که شده به این نتیجه رسیدند که کافی است و آگاهانه تصمیم گرفتند که عصاها را دور بیندازند (وابستگی را نپذیرند) و تنها باشند. و این واقعیت که مردان ترجیح دادند که مانع راه نشوند – شاید به دلیل احترام به یک مناسبت مقدس – نشان میدهد که بر خلاف تصوری که به شدت اغراق شده است، همه مردان مسلمان بنیادگرایان تهاجمی نیستند.
در سالهای اخیر، نسل جدیدی از مردان مسلمان به بلوغ رسیدهاند و اکثر آنها نسبت به استقلال زنان آرامش بیشتری دارند.
اما اهمیت واقعی این تغییر در شرایط حج این است که منعکسکننده تغییر گستردهتری در نگرش مسلمانان نسبت به زنان و ادعای فزاینده خود زنان از حقوق خود است.
از حقوق خود دفاع کن
زنان مسلمان هند بهویژه در خانوادههای چپ لیبرال طبقه متوسط رو به بالا در حال مقابله جدی با بخشهای سنتی محافظهکار جامعه هستند.
آخرین نقطه فشار، کارزار پرشور آنها برای باز کردن مساجد به روی زنان نمازگزار است. چندین گروه زنان در مناطق مختلف هند برای تسهیل دسترسی به مساجد تلاش میکنند و همانطور که Times of India+ اخیراً گزارش داد، تلاشهای آنها با باز شدن درهای برخی مساجد به روی زنان در سراسر هند آغاز شده است.
مانند بسیاری از اعمال تبعیضآمیز، محدود کردن دسترسی زنان به مساجد نیز در اسلام هیچ مجوزی ندارد. این بدعتی از سوی افراطگرایان است. در زمان حضرت محمد(ص)، مساجد به روی همه فارغ از جنسیت باز بود. به گفته علما در قرآن هیچ اشارهای به منع رفتن زنان به مساجد نشده است.
طوبی صنوبر، یک فعال مسلمان زن، به مصاحبه کننده TOI+ گفت که این سنت (سنت پیامبر) است که در مسجد نماز بخوانند.
صنوبر تصریح کرد: ما باید دستورات صریح پیامبر(ص) را به خاطر بسپاریم و اطمینان حاصل کنیم که هیچ کس مانع آمدن زنان به مسجد نشود. ما تلاش میکنیم تا درهای مسجد را برای همه مردان، زنان، افراد با نیازهای ویژه و کودکان باز کنیم. مساجد باید مانند زمان پیامبر عزیزمان قابل دسترسی باشند.
در سراسر اروپا، مساجد به روی زنان باز است و به عنوان مراکز اجتماعی و فضاهای مشترک برای ملاقات خانوادهها در دسترس هستند.
رفتن در مسیر درست
جامعه مسلمانان هند در تنگنای یک تغییر مهم است، اگرچه هنوز در مرحله گامهای ابتدایی است. حتی گروههای محافظهکار مانند هیئت حقوق شخصی مسلمانان هند با بیمیلی نیاز به انجام تغییرات را لازم دانستهاند که مطمئناً تحت فشار زنان است.
متأسفانه هنوز هیچ جنبش اصلاحی سراسری و فراگیر وجود ندارد. فقط مجموعهای از ابتکارات فردی زنانه در مورد مسائل مربوط به جنسیت خاص وجود دارد و با مردانی که با اکراه همراهی میکنند. وهابیت و نگرشهای مردسالارانه هنوز بر بخشهای وسیعی از جامعه اسلامی هند تسلط دارد.
این امر، همراه با کمپین جنگطلبانه ملیگرایان هندو برای منزوی کردن مسلمانان و تسلیم کردن مسلمانان، موفقیتهای محدود در پیشبرد جامعه مسلمانان را بسیار مهمتر از شرایط عادی میکند.
در واقع، دیدگاهی وجود دارد که فشار از سوی افراطیان مسلمانان از یک سو و اسلامهراسی الهام گرفته از هندوتوا از سوی دیگر مسلمانان را مصممتر کرده است تا استقلال خود را اعلام کنند و روی پای خود بایستند.
منبع: ایکنا