آسیب شناسی اجتماعی سبک‌های زندگی ناسالم ایرانیان
مبلغ/ کتاب «جامعه شناسی سبک زندگی سلامت محور» با آسیب شناسی اجتماعی سبک‌های زندگی ناسالم ایرانیان رویکردی جامع و جامعه شناختی در راستای پیشگیری از این بیماریها و تأمین و تضمین «سبک زندگی سلامت محور» برای آحاد جامعه جستجو کرده است.
به گزارش «مبلغ» به نقل از ایبنا – از مهمترین مسائلی که امروزه در دنیای مدرن و فوق مدرن جوامع و جمعیت جهان از جمله ایران را به شدت تهدید می‌کنند سبک‌های زندگی «ناسالم» و «بیماریهای سبک زندگی» هستند. در حال حاضر بیش از ۷۰ درصد مرگ و میرهای جهان ناشی از این بیماریها هستند و به طور مشخص سالانه ۴۱ میلیون تن در سراسر جهان بر اثر این بیماریها از بین می‌روند این بیماریها چیستند؟ چگونه از سبک‌های زندگی ناسالم پدید می‌آیند؟ چه پیامدهایی برای جامعه و جمعیت جهان دارند و چگونه هر دو را تا بدین حد تحت تأثیر قرار می‌دهند؟ و مهمتر از همه اینکه چگونه با چه طرح و تدبیری می‌توان از پیدایش و پیشرفت آنها در جامعه پیشگیری کرد؟
کتاب حاضر این مسأله اجتماعی خطیر و خطرناک را از نظر چیستی چگونگی پیدایش و پیشرفت و پیامدها مورد مطالعه قرار داده و بعد با آسیب شناسی اجتماعی سبک‌های زندگی ناسالم ایرانیان رویکردی جامع و جامعه شناختی در راستای پیشگیری از این بیماریها و تأمین و تضمین «سبک زندگی سلامت محور» برای آحاد جامعه جستجو کرده است.
تأکید این کتاب بر طرح و تبلیغ عنوان بیماریهای سبک زندگی در مقایسه با عنوان «بیماریهای غیرواگیر» که مشخصاً مورد توجه و تأکید وزارت بهداشت است عملاً از این جهت است که تا حد ممکن سر و صدایی هشدار دهنده و آگاهی بخش در این سکوت سنگین رسانه‌ها باشد. عنوان بیماریهای غیرواگیر یا غیر عفونی با تداعی این تصور نادرست که اساساً عفونت و سرایت و در نتیجه چندان خطری در این بیماریها در کار نیست از حد و حجم حساسیت‌ها به آن می‌کاهد در مقابل عنوان «بیماریهای سبک زندگی» هرچه بیشتر تکرار و تبلیغ شود به همان اندازه بیشتر زمینه‌ساز جلب توجهات بر منشأ و خاستگاه این بیماریها یعنی سبک‌های زندگی ناسالم او می‌گردد و بسی بیش از پیش ضرورت تغییر در آن در راستای پیشگیری از این نوع بیماریها را متذکر می‌شود.
بخش اول این کتاب صرف طرح و تعریف مفاهیم ضروری شده است. خواننده بامطالعه این بخش به حد کفاف با مفاهیم و مقولاتی همچون «سبک زندگی بیماری سبک زندگی بیماری واگیر بیماری غیرواگیر»، «سبک زندگی آشنا سلامت محور» «سبک زندگی «ناسالم» و «عوامل خطر» چهارگانه آن می‌شود.
بخش دوم به کلیاتی در ارتباط با مطالعه سبک‌های زندگی ناسالم و بیماریهای سبک زندگی پرداخته و با شرح اهمیت و ضرورت انجام مطالعه و طرح اهداف سؤالات و فرضیات مطرح در آن پیشینه تجربی و پشتوانه نظری مطالعه را از نظریه‌شناسی مطالعه اشاره کرده است. اینکه این بیماریها چگونه و بر چه اصل و اساسی از سبک‌های زندگی ناسالم پدید می‌آیند و گسترش می‌یابند سطح عوامل خطر در سبک‌های زندگی افراد مبتلا به این بیماریها چیست، سطح ناسلامتی سبک‌های زندگی آنها چیست، تصور خود افراد مبتلا از سلامت یا ناسلامتی سبک زندگیشان چیست، این بیماریها چه پیامدهایی برای جامعه و جمعیت دارند، از جمله پرسش‌هایی هستند که به روش پیمایش مورد سنجش واقع شده و نتایج حاصل مورد بحث و بررسی قرار گرفته‌اند.
بخش چهارم هم مشخصاً به مطالعه کیفی سبک‌های زندگی ناسالم اختصاص دارد با توجه به احساس کمبود منابع و مراجع در این زمینه و ضرورت تولید و توزیع آن روش «نظریه بنیاد» برای این مطالعه استفاده شده و در قالب آن سعی بر پایه نتایج مطالعه کمّی و نیز گزارشات و تأییدات سازمان جهانی بهداشت و وزارت بهداشت کشور مبنی بر ناسالم بودن سبک‌های زندگی ایرانیان پیدایش و پیشرفت این پدیده اجتماعی خطیر و خطرناک با مشارکت و مصاحبت جمعی از خبرگان رشته‌های تخصصی مرتبط مختلف مورد آسیب‌شناسی اجتماعی قرار گیرد و در نهایت رویکردی جامع و جامعه شناختی در سبک زندگی سلامت محور از آن استخراج شود. در این بخش بدواً چگونگی انجام این مهم یعنی مراحل تولید نظریه از داده‌های گردآوری شده و نحوه ارزیابی آن به صورت تئوریک مورد بحث واقع شده است.
بخش پنجم به شرح چگونگی انجام و عملیاتی شدن این مهم پرداخته است. با توجه به اهمیت و ضرورت تشریح مراحل انجام کار و استخراج نظریه از داده‌ها در راستای تأمین اعتبار سازه‌ای و اعتبار درونی و بیرونی در روش نظریه بنیاد، این بخش کلاً به این مهم اختصاص یافته و از مرحله آماده‌سازی و کدگذاری داده‌ها تا استخراج مدل نظری و نگارش و گزارش آن در قالب جداول متعدد مورد بحث واقع شده و نتایج حاصل از آن جمع بندی و بحث و بررسی شده است.
بخش ششم به تبیین رویکرد نظری حاصل از مطالعه کیفی پرداخته و در این راستا با توجه به تأکید توأمان آن بر ابعاد ساختاری و ابعاد عاملیتی سبک زندگی سلامت محور از نظریات تلفیقی جامعه شناسی به ویژه نظریه ساخت یابی آنتونی گیدنز بهره جسته است.
بخش هفتم کتاب به مباحث تکمیلی تعلق دارد در این بخش جهت تکمیل و تقویت مباحث مطرح شده ابتدا مقاله ارزشمند ویلیام سی کاکرهام با عنوان «نظریه در سبک زندگی سلامت محور» همگرایی ساختار و عاملیت با ترجمه نگارنده به عنوان معدود آثار موجود در این زمینه به این کتاب اضافه شده و در دسترس علاقمندان به مباحث سبک زندگی سلامت محور قرار گرفته است و بعد در اهم نقطه نظرات خبرگان متخصص مشارکت و مصاحبت کننده در بخش کیفی مطالعه در آسیب شناسی اجتماعی سبک‌های زندگی ناسالم ایرانیان ارائه شده است که به نوبه خود حائز اهمیت میباشد
در بخش پیوست مطالب و مستندات مطالعه همچون تصویر گزارش سازمان بهداشت جهانی مبین وضعیت ایران در خصوص بیماریهای سبک زندگی و میزان مرگ ومیر آن در کشور پرسشنامه استاندارد ارتقاء سطح سلامت والکر پرسشنامه سنجش سطح ناسلامتی سبک زندگی که طی این مطالعه توسط محقق ساخته شده و چکیده انگلیسی ارائه شده است.
انتشارات «گونش نگار» کتاب «جامعه شناسی سبک زندگی سلامت محور» تالیف حسین شیران را در ۲۸۶ صفحه و با قیمت ۹۰۰۰۰ تومان روانه بازار نشر کرده است.