مادران در جامعه تنها رها شده‌اند
مبلغ/ استاد دانشگاه قم و کارشناس رادیو معارف با تبیین چرایی عدم تمایل به مادرشدن در جامعه امروز ایران تأکید کرد: این مسئله عوامل متعددی دارد و از جمله می‌توان به بی‌مهری به جایگاه مادری، رهاکردن و تنهاگذاشتن مادران در تدبیر امور، پائین‌آمدن جایگاه خانه‌داری و فرزندآوری، مشکلات اقتصادی و… اشاره کرد.
به گزارش «مبلغ» به نقل از ایکنا، زهرا فخرروحانی، استاد دانشگاه قم و کارشناس رادیو معارف، با بیان اینکه ما در تاریخ خیلی نباید دنبال اشخاص بگردیم بلکه باید بیشتر دنبال عبرت‌ها باشیم، گفت: در قرآن کریم مادری وجود دارد که نامی از او نیامده و با عنوان امراة فرعون ذکر شده است؛ این مادر از خداوند درخواست کرد که فرزندی به من بده و وقتی فرزند عطا شد او را نذر خداوند کرد تا خادم بیت‌المقدس شود، نمی‌دانم همسر عمران با چه نیت و نگاهی با خداوند سخن گفت.
وی با اشاره به آیه ۳۶ سوره آل عمران فرموده است: إِذْ قَالَتِ امْرَأَتُ عِمْرَانَ رَبِّ إِنِّي نَذَرْتُ لَكَ مَا فِي بَطْنِي مُحَرَّرًا فَتَقَبَّلْ مِنِّي إِنَّكَ أَنْتَ السَّمِيعُ الْعَلِيمُ؛ اظهار کرد: خداوند با قبول حسن نذر همسر عمران و مادر مریم را پذیرفت یعنی وقتی چیزی در ذهن این مادر با نیت خالص خطور کرد، چه سرنوشتی برای او و عالم رقم خورد و این نشان‌دهنده جایگاه و مقام مادر است.
وی افزود: گاهی ما امکانات زیادی برای فرزندانمان فراهم می‌کنیم ولی ممکن است با یکی از هم‌کلاسی‌هایش دوست شود که سرنوشت او را تغییر دهد و همه برنامه‌ریزی ما را بهم بریزد و در اینجا خداوند برای مریم تدبیر کرده است. کما اینکه امام حسین(ع) در دعای عرفه از خدا درخواست فرمود که خدایا تو خودت امور مرا تدبیر کن تا من نیازی به تدبیر خودم نداشته باشم. خداوند هم زکریا را کفیل و سرپرست مریم قرار داد، امورش را تدبیر کرد و از بهشت برای او غذا می‌آمد.
فخرروحانی بیان کرد: زکریا هر وقت به محراب مریم می‌رفت، می‌دید نزد او میوه و غذای بهشتی وجود دارد و این کار نه فقط یکبار بلکه دائماً تکرار می‌شد. زکریا خودش فرزند نداشت و وقتی مریم را دید، با این که سن بسیار بالایی داشت از خداوند در خواست فرزند کرد.
استاد دانشگاه قم اظهار کرد: سوره مریم(س) با کهیعص شروع می‌شود که حروف مقطعه است و در این سوره به دل شکسته زکریا با دیدن مریم(س) اشاره کرده است؛ او گفت من استخوان‌هایم پوک شده است و با این حال فرزندی از خدا خواست؛ او تا امروز مطالبه فرزند نکرده بود ولی وقتی نتیجه خلوص نیت یک مادر یعنی مادر مریم را دید، طلب فرزند کرد و در حالی که در محراب ایستاده بود، فرشتگان برای او بشارت یحیی را آوردند. جالب اینکه خداوند از قبل نام فرزندد را هم تعیین کرده که نشان‌دهنده اهمیت اسم‌گذاری است و امروز متأسفانه در نامگذاری بی‌مهری می‌شود، به هر حال خداوند یحیی را که از انبیاء الهی و شبیه‌ترین فرد به امام حسین(ع) بود، به او بخشید.
بی‌مهری به جایگاه مادری در جامعه امروز
وی با بیان اینکه ببینید یک لحظه اخلاص یک مادر چه سرنوشتی برای عالم رقم زد، اضافه کرد: این جایگاه، سمت مدیریتی نیست بلکه جایگاه مادری است که امروز در جامعه ما مورد بی‌مهری قرار گرفته است.
فخرروحانی ادامه داد: حضرت زهرا ۹ ساله بود که به خانه علی(ع) رفت و امام مجتبی(ع) در ۱۰ سالگی او متولد شد؛ جابر می‌گوید به خانه رفتم تا ولادت حسن را به ایشان تبریک بگویم و دیدم فاطمه(س)، لوحی را در دست دارد و مطالعه می‌کند؛ پرسیدم چیست، جضرت فرمودند این لوحی بود که جبرئیل آن را به پیامبر(ص) هدیه داد و ایشان به من داد؛ در این لوح آمده است که خداوند فرزندان تو را تا قیامت پیشوایان مؤمنان قرار داده است. یعنی همان درخواستی را که حضرت ابراهیم(ع) از خدا داشت و خداوند آن را رد کرد، به فاطمه(س) داده شد و همه فرزندان او امام شدند.
استاد دانشگاه قم گفت: امام صادق(ع) فرمودند خانه علی(ع) و فاطمه(س) حجره کوچکی است که در انتهای آن شکاف کوچکی وجود دارد و مجرای عرش خدای رحمان و زبده‌ترین اولاد آدم است و خداوند تا قیامت فرزندان فاطمه را پیشوایان مؤمنان قرار خواهد داد.
وی افزود: در ماجرای مادر موسی(ع) هم خداوند فرموده است که اگر ما قلب مادر موسی را تقویت نکرده بودیم، یا جان می‌داد یا ماجرای تولد موسی را لو می‌داد؛ فاطمه(س) وقتی به امام حسین(ع) باردار بود، خدمت پیامبر آمد، پیامبر تا فاطمه(س) را دید گریه کرد و فاطمه(س) پرسید چرا گریه می‌کنید و ایشان پاسخ داد که جبرئیل به من خبر داده که مشیت فرزندی که در شکم تو هست این است که به دست اشقیاء کشته خواهد شد و فاطمه(س) احساس کراهت کرد. مفسرین این روایت را در ذیل آیه حملته امه کرها آورده‌اند و امام صادق(ع) هم فرموده‌اند این آیه مرتبط با بارداری امام حسین(ع) است. پیامبر(ص) ماجرا را توضیح داد و در عین حال به او دلداری داد و از جایگاه شهادت و امام حسین(ع) برای او گفت و آن حضرت فرمود راضی به رضای خداوند هستم.
نقش‌آفرینی اجتماعی حضرت زهرا(س)
وی ادامه داد: حالا حضرت فاطمه(س) را با مادر موسی(ع) و مادر مریم(س) مقایسه کنیم، مادر سادات در فاصله ۹ سال حضور در خانه علی(ع)، چهار فرزند به دنیا آورد و یک فرزند دیگر او هم در رحم مادر به شهادت رسید. در شرایط آن دوره و سختی و مشقت‌های درست‌کردن نان و غذا و … طبیعتاً یک انسان بیش از رسیدگی به امور شخصی و خانوادگی نیست ولی مورخان نوشته‌اند آن حضرت با همه این مسائل هفته‌ای دو روز به قبور شهدا سر می‌زد و در آنجا گریه می‌کردند و اشک می‌ریختند. در حالی که ما شاید سالی یکبار هم به زیارت قبور شهدا نرویم.
فخروحانی تصریح کرد: حضرت فاطمه(س) با خلیفه زمان خود احتجاج کرد و ایشان نه تنها بی‌خبر و منزوی از عرصه اجتماعی نبود بلکه تعیین‌کننده و اثرگذار هم بودند و خط مشی تعیین می‌کردند، در عین اینکه کاملاً سنجیده عمل می‌کرد. ایشان می‌توانست از موقعیت اجتماعی و اینکه دختر پیامبر(ص) بود، برخی موضوعات را حل کند ولی به خاطر مصلحت حفظ نظام اسلامی این کار را نکرد ـ در اغتشاشات اخیر برخی که چهره‌نما بودند، از نفوذشان سوء استفاده کرده و صفحه شخصی خودشان را فروختند ـ فاطمه(س) حساب بلاد اطراف سرزمین‌های اسلامی را کرده بود و اینکه اگر آنان بشنوند، هنوز پیامبرشان وفات نکرده، بر سر جانشینی او خون و خون‌ریزی راه انداخته‌اند، حق دارند فکر کنند این حکومت، الهی نیست.
وی افزود: برخی در اغتشاشات اخیر به میدان آمده و به مقدسات اهانت کرده و قرآن آتش زدند و گفتند این حکومت باید ریشه‌کن شود؛ اینها اگر در مجالس عزای فاطمه(س) حضور داشتند، متوجه می‌شدند که حضرت صدیقه(س) در شرایطی به مراتب بدتر، نظام اسلامی را حفظ کردند و نگفتند باید از ریشه کنده شود. حضرت فاطمه(س) ریشه انحراف را معرفی کردند و برای شرایطی که پیش آمد در حضور مردم و در مواجهه با خلیفه، او را وادار به اعتراف کردند. ایشان با وجود قدرت استدلال و گفتار و چهره‌بودن، مصالح اسلام را در نظر گرفت و پذیرفت شهید شود ولی اساس نظام اسلامی صدمه نبیند. مادری که در مادری گوی سبقت ربوده بود، در کنش‌های سیاسی و اجتماعی هم مراقب بود.
۱۳ میلیون جوان مجرد
فخرروحانی در ادامه و در پاسخ به این پرسش که چرا برخی با وجود جایگاه والای مادری تمایلی به مادرشدن در شرایط امروز جامعه ندارند و برای رفع آن چه باید کرد؟، اظهار کرد: اینکه چرا مادران نسبت به مادری بی‌مهر شده‌اند، بخشی از آن به فرهنگ فردگرایی باز می‌گردد که در تمام دنیا وجود دارد. تحدید نسل معضل همه کشورهای دنیا است زیرا زندگی ما حاشیه‌ای پر از دکور و رسم و رسوماتی دارد که تشکیل زندگی را سخت کرده است. در ایران ۱۳ میلیون جوان داریم که سن ازدواج را پشت سر گذاشته‌اند و کرونا باعث شد تا به خاطر کاهش رسومات، رشد هفت درصدی را شاهد باشیم.
مادران را تنها گذاشته‌ایم
استاد دانشگاه قم تصریح کرد: مشکل دیگر، وجود شکاف نسلی است، یعنی مادر حرف فرزند را نمی‌فهمد و برعکس؛ مادر اسباب انتقال فرهنگ از نسلی به نسل دیگر است ولی خیلی از مادران نمی‌توانند با موبایل فرزندانشان کار کنند و از سوی دیگر مراکز مشاوره فرصت‌های بسیار دیرمدت و طولانی به مادران می‌دهند و معلوم نیست حتی آن مشاور هم کمک زیادی به او بکند، یعنی دست مادر در دنیای امروز خیلی خالی است. در گذشته خانواده وسیع بود ولی امروز مادر و پدر و فرزندان هستند و گاهی پدر هم نیست و فقط کارت پول پدر است. در گذشته اگر یک ناهنجاری از یک بچه دیده می‌شد بقال محله هم او را توبیخ می‌کرد ولی امروز مادر تنهای تنها است.
استاد دانشگاه قم اضافه کرد: ما الان دیوار بلند بی‌اعتمادی بین خودمان و خانواده فامیل کشیده‌ایم و خانواده، هسته‌ای شده است. مادران کمتر آموزش‌های لازم را فرامی گیرند؛ گاهی اختلافات جوان‌ها با همدیگر با یک جمله حل می‌شود ولی ما کسی را نداریم که این جمله را بی دریغ در اختیار خانواده‌ها قرار دهد و جوانان به علت نداشتن مهارت و دخالت بیجای اطرافیان تصمیمات نادرست می‌گیرند و شاید یکی از دلایل عدم رغبت به مادری همین مسائل همچنین مشکلات اقتصادی و از همه مهم‌تر تضعیف جایگاه مادری است یعنی اگر کسی بگوید من در اداره کار می‌کنم و ماهی چندمیلیون حقوق می‌گیرم، همه به به و چه چه می‌کنند ولی اگر کسی بگوید من خانه‌دار و مادر سه فرزند هستم او را به بیکاری متهم می‌کنند.
فخرروحانی اظهار کرد: اغتشاشات اخیر گرچه تلخ بود ولی این رهاورد را برای ما داشت که نقاط ضعف را به ما نشان داد؛ ما در جامعه‌ای زندگی می‌کنیم که مقتدای برخی از نوجوانان ما گروه‌های آوازخوان کره‌ای شده‌اند و هیچ کسی تحلیل خوبی در اختیار خانواده قرار نداد. دولت وقتی به فکر محدودشدن فضای مجازی افتاد که حاکمیت با چالش روبرو شد ولی برای حفظ خانواده این فضا، محدود نشد. ظاهراً خانواده مهم نبود در حالی که جامعه از خانواده‌ها درست شده‌اند.
وی افزود: نوع نگاه حکومت به خانواده هم خیلی مهم است؛ امام علی(ع) فرمودند مردم به امرای خود شباهت بیشتری دارند تا به والدینشان یعنی فرهنگ بیش از وراثت در سرنوشت بچه نقش دارد و ما در عرصه فرهنگی موفقیت لازم را نداریم؛ آمار طلاق رو به تزاید است و نابسامانی اقتصادی هم مشکلات را دامن می‌زند و مسئولان بیشتر از خانواده‌ها کوتاهی دارند و البته کارهایی شده ولی با وضع مطلوب فاصله داریم.